De begrafenis van Elizabeth II en onze heilige huisjes
O death, where is thy sting? O grave, where is thy victory?
Het was maandag 19 september 2022 en samen met meer dan honderd miljoen mensen over heel deze aardkloot projecteerde mijn scherm the British Broadcasting Corporation. Op deze dag werd namelijk Koningin Elizabeth II, die 70 jaar en 214 dagen op de troon van het Verenigd Koninkrijk en het Gemenebest gezeten heeft, begraven. Een markant evenement evenement dat naar horen zeggen al sinds de jaren 60 is voorbereid. Het was een dag vol van pracht, minutieuze choreografie en aangename muziek.
Even was het alsof Engeland echt weer Engeland was, en niet de perversie die we er dagelijks van voorbij zien komen op TikTok en Twitter. Het meest pijnlijke was dan ook de andere kant van de medaille. De ironie zit hem hier in het feit dat de regering al sinds de jaren 60 is begonnen met voorbereiding, wat precies de tijd was van heilige huisjes omver trappen, secularisering en vrije seks. Samen met de ‘Queen’ werd dan ook het westen, zoals onze voorouders dat kenden begraven. Met Lilibeth als het levende fossiel uit een tijd die onze voorouders nog hebben gekend.1
De traditie, zo diep verankerd in deze specifieke cultuur van deze zeer specifieke natie werd door een negental soldaten te ruste gelegd. Daar in het midden van de Westminster Abbey lag Koningin Elizabeth II op het kruispunt van het schip en het transept. Dit is de plek waar de armen van het kruis elkaar ontmoeten. Het was een tranentrekkende en nauwkeurige symbolisering van het einde van de wereld van onze voorouders en daarmee tevens de ‘kruisdood’ van haar sacrale koningschap: haar offer is volbracht.
Her service to so many people in this nation, the Commonwealth and the world, had its foundation in her following Christ – God himself – who said that he “came not to be served but to serve and to give his life as a ransom for many.” - Most Rev. Justin Welby, Aartsbisschop van Canterbury
De woorden van de Aartsbisschop raakte aan het idee van haar sacrale koningschap, het koningschap dat meer dan 1500 jaar de rots is geweest waarop deze eiland-natie gebouwd is. Het Verenigd Koninkrijk is namelijk een land waar Lords Spiritual, dit zijn bisschoppen, en Graven, Baronnen en Jonkheren nog altijd in het equivalent van de Eerste Kamer zetelen. Het land waar adel en geestelijkheid nog de bevoegdheid heeft om wetten te wijzigen, en waar men nog weet dat diens vorst een kroon draagt met het kruis waaraan zij haar macht ontleent.2
Vergeet daarom even of je Christen, monarchist of juist een republikein bent, die koningen slechts als een dekmantel voor macht ziet. Ik wil duidelijk maken hoe dit model altijd zijn succes heeft gehad. In het sacrale koningschap bestaat namelijk het impliciete geloof dat alle macht woont en voortkomt uit één-en-dezelfde grote, mysterieuze, creatieve en onkenbare kracht uit het hart van ons universum. Of simpel gezegd: God; Hij Die Is. Sacraal koningschap betekent dat elk stukje macht uiteindelijk niet van de persoon komt die de kroon draagt. Dit idee dat de macht van de menselijke heerser voortkomt uit het spirituele is tevens een geloof dat elk volk ooit heeft gekend. Neem als voorbeeld maar de Egyptische Farao’s, de Japanse Keizers, de Roomse Paus, de Arabische Emirs en Sultans of natuurlijk de Britse Koningen. Allen legden verantwoordelijkheid af aan een hogere macht.
Daar kwam Koningin Elizabeth II dan aanrijden, gelegen in haar lijkwagen, van een automerk gebaseerd op het symbool van meso-amerikaans koningschap,3 om maar even de reikwijdte van haar koninkrijk te illustreren. De poorten van Windsor Castle openden zich en onder toeziend oog van haar geliefde pony Emma werd zij gedragen naar de kapel van Sint-Joris, patroon van ‘al diegenen die het land beschermen’. Ze werd te ruste gelegd naast haar man en gezinsleden. The Crown Jeweller, de aangewezen lakei-bewaker van de kroonjuwelen, nam haar kroon, bol en scepter en droeg deze over aan de Dean of Windsor, de titulaire bisschop van de kapel, die deze weer op het hoogaltaar plaatste en daar zal laten totdat de Anglicaanse primus inter pares,4 de Aartsbisschop van Canterbury, haar zoon Karel III kroont. Symbolisch werd Elizabeth door het wegnemen van haar kroonjuwelen op dat moment weer wat zij altijd al is geweest: een klein, zondig schepsel; naakt voor God.
Wanneer wij nu zwijgend eens deze kapellen, kathedralen, de bossen en bouwsels uit deze betere tijd bezoeken en luisteren naar de stem die daar spreekt, kunnen wij haar mystieke kracht nog steeds ervaren. Wees dan ook gerust dat zelfs onze huidige perverse leiders veroordeeld zullen worden naar hun werken in dit tijdelijke rijk.
“Van een ieder, wie veel gegeven is, zal veel geëist worden, en aan wie veel is toevertrouwd, van hem zal des te meer worden gevraagd.”
In de Elizabeth-Hemelvaartweek, kwam de hoogmoed en kwetsbaarheid van de directie van Nederland BV weer pijnlijk naar voren: boze burgers met omgekeerde vlaggen scholden de leiders uit en oppositieleden werd de mond gesnoerd. Het verdriet van een lege troon, hoewel deze dinsdag nog symbolisch bezet werd door de opvolger van Willem I, was voelbaar: haar poten zijn afgezaagd en haar kroon is verpatst. De transcendente waarden waar wijlen Koningin Elizabeth II altijd in heeft geloofd en zich aan heeft overgegeven bestaan in ons polderland al tijden niet meer.
Nee, in de moderne tijd komt macht bottom-up en niet meer top-down, hoe kan het anders ook in deze middle-management dictatuur. Ons heilig centrum is komen te vervallen, want er bestaat voor deze bureaucraten geen God meer waaraan zij verantwoording hoeven af te leggen, geen hemelse toekenning van een tijdelijk ambt dat op een dag teruggegeven wordt. Narcisme en hoogmoed resteren, rauwe en materiële kracht is het nieuwe koningschap. Volledig gestript van elke betekenis, slechts berustend op efficiëntie en beheer.
Zet nou de Britse traditie eens af tegenover de “beëdiging” van Koning Willem-Alexander. De procesmanagers, die zichzelf, door stoeltjes in de Haagse vergaderzaal verzameld te hebben, de macht hebben toegeëigend, huldigen onze ‘Koning’ in. Geen kroning door een bisschop, geen Misintentie of gebed, maar slechts de overhandiging van de sleutels en autopapieren. Elke vorm van sacraliteit ontbreekt, met minachting van ons Koningshuis als gevolg.5
Het sacrale koningschap, dat haar macht ontleent aan de Christelijke God, zo diep geworteld in onze westerse tradities en cultuur werd afgelopen maandag definitief begraven. Niet is inderdaad meer heilig.
Ooit stond een troon in het hart van elk Europees land, maar haar bewoners zijn verstoten, met het gehele wereldbeeld waaruit zij voortkomt. Alternatieven of een vervangingsplan zijn er nooit geweest, een log en zielloos ambtenarenapparaat resteert. Terug verlang ik naar een tijd dat het ondenkbaar was dat alles wat ertoe deed slechts materieel was. Want materialisme is impliciet de religie van de moderne mens, daarom wordt de kerk en het koningschap ook op puur materiële wijze bekeken: het is niet kostenefficiënt. Onthoud dan maar goed dat er nog steeds iets is boven de torenspitsen van onze kathedralen, namelijk de Hemelse Troon met haar eeuwige, onveranderlijke Bewoner.
