De Week van de Lentekriebels onder de loupe
6 minuten leestijd
Camille Scholtz

De Week van de Lentekriebels onder de loupe

De deconstructie van normativiteit en idealen

De Week van de Lentekriebels onder de loupe
6 minuten leestijd
Afspelen Pauzeren

Het is De Week van de Lentekriebels, waarin het basisonderwijs zich wijdt aan een “verheffend” project: gedurende deze week onderwijzen de deelnemende scholen hun leerlingen over “weerbaarheid”, “relaties” en “seksualiteit”, in lijn met andere periodes van “liberale bezinning” zoals Paarse Vrijdag en de diverse Pride-weken en -maanden. Deze pedagogische campagne wordt georganiseerd door de gesubsidieerde organisatie Rutgers, waar we al eerder over schreven.

Vaak richten negatieve reacties op dit steeds prominentere woke-onderwijs zich op de vulgariteit ervan: de boekjes voor kinderen vanaf vier jaar oud over orale seks,1 evenals de boekjes die transgenderisme en zelfs geslachtsoperaties eufemistisch beschrijven in de vorm van een lammetje dat zich een varken voelt.2 Hoewel ik me natuurlijk in deze reacties kan vinden, is mijn werkelijke bezwaar van ideologische aard.

Gewoon. Bloot.

Mijn bezwaar richt zich namelijk op de beoogde vernietiging van normativiteit en idealisme. Laten we als voorbeeld de kindertelevisieshow Gewoon. Bloot. nemen, uiteraard gesubsidieerd door Rutgers. In dit programma toont men een groep kinderen vijf naakte volwassenen waarover ze dan vragen mogen stellen. De eerste aflevering toont vijf vrij normale —alhoewel naakte— mensen, maar tijdens de vijfde aflevering gaat het al om vijf transgendermensen, met misvormde lichamen vol littekens en sporen van operaties. De ondertoon is hier dat deze lichamen net zo “gewoon” zijn als elk ander lichaam: normativiteit bestaat niet.

De Kinderboekenweek

Ik wil niet uitgebreid schrijven over Pim Lammers en de Kinderboekenweek, aangezien Reactionair.nl hier al meerdere artikelen aan heeft gewijd,3 maar ook hier komt een vergelijkbaar thema naar voren. Mijn bedenkingen omtrent Lammers betreffen niet noodzakelijkerwijs zijn pedofiele ‘korte verhaal’ Trainer, als wel hoe zijn oeuvre gericht op kinderen bijna uitsluitend bestaat uit het bekritiseren en deconstrueren van sociale normen. Zo hebben we reeds zijn Het lammetje dat een varken is (4+) besproken en bevat zijn dichtbundel (nogmaals, gericht op kinderen van 4+) een gedicht over een non-binaire tante genaamd Ben (voornaamwoorden: hen/hun). Het thema van de Kinderboekenweek was “lekker jezelf zijn”, wat opnieuw impliceert dat er geen ideaal is om naar te streven, iedereen is “uniek” zoals hij of zij of hen is.

De Week van de Lentekriebels

Tot slot, het lespakket van De Week van de Lentekriebels, dit pedagogisch bedoelde programma bestaat uit presentaties die de leerkracht aan de klas laat zien. Op de afsluitende dia’s prijken diverse liberale leuzen zoals “Iedereen is uniek!” en “Iedereen is speciaal!”, opnieuw subtiele aanvallen op de noties idealiteit en normativiteit. Een van de lessen gericht op kinderen van vijf tot zeven jaar heet Jongens of Meisjes?,4 het zelfbeschreven doel van deze les is “de leerlingen uitdagen om na te denken of stereotiepe beelden over jongens en meisjes wel kloppen”. De les bestaat grotendeels uit het in twijfel trekken van deze “stereotypen”, dit leert kinderen onbewust dat er geen werkelijke “man” of “vrouw” bestaat, maar slechts relatieve “sociale constructies” die geen werkelijke grondslag zouden hebben. Zie zo ook de “tips” die het lesmateriaal aan de docent geeft, de toon is vrij duidelijk in wat de voorkeur verdient en wat niet:

Let erop dat dit voor sommige leerlingen een lastige opdracht kan zijn. In sommige gezinnen worden (zeer) genderstereotiepe normen gehanteerd. Het kan voor hen lastig zijn om dan buiten de kaders van wat ‘hoort’ te denken. Zorg ervoor dat de sfeer veilig blijft, door uitlachen en pesten te voorkomen en bij te sturen.

Als kinderen een voorkeur hebben voor stereotiepe kleding, speelgoed of gedragingen, dan is dat natuurlijk ook oké. Het gaat erom dat iedereen mag zijn wie die wil zijn.

Deze tweede tip lijkt op het eerste gezicht misschien ’neutraal’, maar ook hier wordt gebruik gemaakt van een soort subliminal messaging. De zin is namelijk in zekere zin omgekeerd; de uitzondering wordt tot norm verheven door te stellen dat als een kind zich toch normaal (‘stereotiep’) wil kleden, dit “natuurlijk ook oké” is.

Een andere les gericht op kinderen van zeven tot tien jaar oud, draagt de titel Dit ben ik!.5 De presentatie begint met een dia getiteld “De ideale man en vrouw”. De kinderen moeten hun ideale man of vrouw beschrijven, waarna deze ideeën en idealen bekritiseerd en ontmanteld worden op de daaropvolgende dia’s. Het idee is wederom dat er niet zoiets bestaat als een ideaal en niet zoiets bestaat als een norm. Dit is allemaal minder sensationeel dan de seksuele woke aspecten van deze lessen, maar is wel de ware essentie van al deze pedagogische campagnes.

Lekker jezelf zijn en ‘consent’

De enige idealen die overblijven na de deconstructie van vermeend onderdrukkende idealen als mannelijkheid en vrouwelijkheid, zijn jezelf zijn en de ander in zijn waarde laten. Iedereen mag zijn zelf maximaal ontplooien, maar of zo’n zelf wel spontaan kan ontwikkelen en niet juist sturing en/of weerstand van buitenaf nodig heeft om te ontstaan, daar wordt niet om gemaald. Ook van de daarmee samenhangende vraag of het zelf geen illusie is, zoals de Boeddha dacht en ook gestaafd wordt door hedendaagse hersenwetenschap,6 ligt niemand wakker. Hoe kun je nou iets zijn waarvan de heilige Wetenschap zegt dat het in wezen niet bestaat?

De Reactionair

Boekenwinkel

Ondek onze grote collectie boeken, zoals Reactionary Modernism, in onze boekenwinkel.

Reactionary Modernism

Het vraagstuk of een moraal die louter en alleen draait om instemming, of zoals het in modieus doch onnodig Engels wordt genoemd, ‘consent’, het wel aankan om het menselijk verkeer in goede banen te leiden, wat immers de taak is van de moraal, krijgt ook niet de aandacht die het verdient.

Een cynicus zou kunnen stellen dat de idealen jezelf zijn en de ander in zijn waarde laten eigenlijk neerkomen op egoïsme en onverschilligheid en dus een dekmantel zijn voor een kille, neoliberale anti-moraal. Voor klassieke deugden als moed, eer, trouw, wijsheid en vriendschap is hier geen plek.

Conclusie

Dit is geen nieuw fenomeen. Zoals ik eerder betoogd,7 is woke slechts de meest recente iteratie van het liberalisme. Filosofisch gezien is dit een expressie van de afwijzing van realisme en een omarming van nominalisme, en zo werden eerdere “onderdrukkende” structuren ook vernietigd door overmatige kritiek en scepsis. De woke campagne tegen normatieve noties van seksualiteit, gender en geslacht, op scholen en elders, is slechts het nieuwe front.


  1. Channah Zwiep, Wat is seks?, Rutgers beveelt dit boek aan in hun Brochure seksuele opvoeding 6-9 jaar↩︎

  2. Pim Lammers, Het lammetje dat een varken is, onderdeel van het aanbevolen Paarse Vrijdag curriculum. ↩︎

  3. Zie Over Pim Lammers, Pim Lammers: pedagoog of pedogoog? en ‘Nu even niet schat, ik lees Reactionair.nl’↩︎

  4. Kriebels in je buik, Jongens en meisjes?↩︎

  5. Kriebels in je buik, Dit ben ik!↩︎

  6. Zie bijvoorbeeld Being no one van Thomas Metzinger of The self illusion van Bruce Hood. ↩︎

  7. Zie Woke is NU ECHT te ver gegaan!↩︎