Deugen de meeste mensen nog steeds?

Slechts drie jaar na het verschijnen van de internationale bestseller De meeste mensen deugen is iedereen en zijn moeders vertrouwen in de eponieme these van het boek danig aan het wankelen gebracht - de auteur incluis.¹ Dit is veelzeggend, want het essentiële verschil tussen links en rechts gaat terug op hun respectieve mensbeelden. Volgens links is de mens in wezen goed en komt het kwaad voort uit de manier waarop wij de samenleving vorm hebben gegeven. Daarom wil links de wereld verbeteren. Volgens rechts zit het kwaad in de mens en heeft dat dus geen zin. We kunnen de val van het geloof in de goedheid van de mens derhalve karakteriseren als een rechts-conservatieve wending, ook al weten de afvalligen dat zelf nog niet. Maar zover is het nog niet. De deugmens zal de stelling van Bregman niet zonder slag of stoot opgeven.

De oorzaak van dit alles, is de confrontatie van progressief-liberaal ‘goed volk’ (de Volkskrant adverteerde enige jaren terug met deze variant op ‘Gutmensch’), met wappies en tokkies. De confrontatie dus tussen verlichte, rationele, wetenschapsminnende mensen die wél deugen en volslagen irrationele hondsdolle complotdenkende, feitenvrije gekken, die voor alle duidelijkheid dus níét deugen. De deugende mens worstelt hiermee en zal alles in het werk stellen om de bregmanniaanse stelling alsnog te stutten. Na de dood van de Boeddha heeft men zijn schaduw immers ook nog eeuwen getoond in een grot.²

Een eenvoudige syntactische analyse van de zin ‘de meeste mensen deugen’ leert ons dat er vier opties zijn.

1. Inderdaad, de mééste mensen deugen. Die gekke wappies zijn maar een kleine minderheid.
2. Inderdaad, de meeste ménsen deugen. Die gekke wappies zíjn geen mensen. De stelling van Bregman transformeert hier tot no true Scotsman.³
3. Inderdaad, de meeste mensen déúgen wel, de wappies ook, maar op een andere manier dan we gewend zijn.
4. Bregman had ongelijk. De meeste mensen deugen niet.

Logischerwijs zijn er ook vier corresponderende oplossingen voor dit probleem.

1. Pathologiseren: Er moet meer geïnvesteerd worden in de geestelijke gezondheidszorg zodat we deze ondeugende mensen effectiever kunnen negeren. Wappies zijn gek en daar kunnen we maar het beste medelijden mee hebben.
2. Dehumaniseren: Verder marginaliseren in de hoop dat de wappies in enkele generaties uitsterven. Onmensen hebben geen recht op voortbestaan. In de progressief-liberale onderbuik is deze dehumanisering in vergevorderd stadium. Zo genoot men op de subreddit r/tokkiefeesboek met volle teugen van het politiegeweld tegen lockdowndemonstranten. Ook wordt er inmiddels openlijk gefantaseerd over een ‘rijkseuthanasieprogramma’ voor wappies.⁴
3. Jungiaans schaduwwerk: De deugmens moet zichzelf eerst een spiegel voorhouden om de ander in hemzelf te herkennen en zo tot respect te komen. Hier is ook een ander woord voor: liefde. Men zal hier als laatst voor opteren.
4. Transhumanisme: Als de mens niet deugt, heeft hij gewoon een update nodig, of liever nog een great reset. Hij moet vervangen worden door een nieuwe cyborg-mens die wel deugt.

De wereld heeft eigenlijk al voor optie vier gekozen. De techniek dicteert het ons. Toch zullen we de komende jaren het geweten van de progressief-liberale elite, wiens positieve mensbeeld zo aan het wankelen is gebracht, zien worstelen en spartelen met deze puzzel en nu eens de ene, dan weer de andere oplossing overwegen. Houd dit handige schemaatje dus bij de hand.

Trouwens, wie geïnteresseerd is in de luxe-uitvoering van De meeste mensen deugen, kan hiervoor terecht op de website van onze concurrent De Correspondent. Voor de luttele som gelds van 60 euro kunt u de eigenaar zijn van een prachtige uitgave van dit werk met een harde kaft met linnen van oceaanplastic, dito gouden leeslint, luxe doos en gedrukt met inktbesparende letter op FSC-papier!⁵

Aldus sprak de nar.