Gotta catch 'em All!!

Nostalgie lijkt hand over hand toe te nemen. Overal is het waar te nemen, maar het meest op het internet. Video’s over films en cartoons van decennia geleden. Jong-volwassenen die nog steeds bezig zijn met Yu-Gi-Oh, Digimon of Pokémon. Fan-conventies, fanfic, video’s. Millennials kijken zelfs nieuwe cartoons van Miraculous Ladybug en Gravity Falls tot aan… My Little Pony; Friendship is Magic (maar dat is een verhaal op zich).

Nostalgie lijkt uitzonderlijk sterk voor te komen onder millennials en naar het schijnt ook onder generatie Z.¹ Verder blijft de smaak voor kinderlijke vormen van vermaak veel sterker aanwezig en rust hier niet meer hetzelfde taboe op als 15 tot 25 jaar geleden.

De ‘boomers’ braken als eersten volledig met de regels en verantwoordelijkheden van de talloze generaties voor hen. Wel hielden ze er nog steeds een bepaalde mate van normativiteit op na. Met name maakten ze ruimte voor libertinisme en bepaalde minderheidsgroepen. Seksuele verantwoordelijkheid werd ook minder verwacht, maar als volwassene interesseer je je niet voor kinderspelletjes in hun ogen.

Is vasthouden aan kinderlijke interesses in feite slecht? Is het een teken van cultureel verval? Of is het juist een reactie hierop? Leven we in een samenleving die zo verrot is, met zo weinig zingeving, identiteit of gemeenschap, dat volwassenen willen vasthouden aan de onschuld en puurheid die er nog was in hun kindertijd? Immers, de onschuld van kinderen lijkt inmiddels ook niet bepaald veilig meer.

Vroeger kregen mensen jong kinderen. Vaders werkten hard voor ze. Moeders verzorgden hen en samen beschermden en begeleidden de ouders een nieuwe generatie van onschuld. Maar tegenwoordig krijgen we steeds later kinderen; áls we al kinderen krijgen. Het huwelijk en het romantische ideaal van een levens vervullende liefde zijn niet meer vanzelfsprekend.

Is het een ongezond copingsmechanisme om te blijven hangen in kinderlijke onschuld? Of is het een gezonde vorm van escapisme? Is nostalgie, een waardering van onschuld en een verwerping van cynisme en postmodernisme?

Als tieners en volwassenen verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf en de samenleving, als ze zich volwassen deugden eigen maken, dan lijkt vermaak dat tegelijk kinderlijke nostalgie bevredigt niet schadelijk. Een hardwerkende vader, heldhaftige anti-pedo activist of een toegewijde arts die graag Finding Nemo kijkt, lijkt me te prefereren boven een pornoproducent die graag Game of Thrones kijkt.

Een strikt onderscheid tussen plezier voor kinderen en voor volwassenen is, net als de meeste vormen van burgerlijke normativiteit, ironisch genoeg een (post)modern fenomeen. Vóór de excessieve urbanisering en homogeniteit, kende Europa daadwerkelijke diversiteit en openheid voor verschillende stijlen op het gebied van kleding, diverse spraakaccenten en sprookjes voor volwassenen. Nu hebben we speciale ‘AnimeCons’.

Aangezien televisie en films voor volwassenen tegenwoordig vol zitten met propaganda, verkapte porno en nihilisme, is het onvermijdelijk dat we betere tijden gaan missen. Met entertainment als Ghostbusters 2016, Disney dat Star Wars verpest, woke Marvel, woke Lord of the Rings en… de Handmaid’s Tale… ga ik in ieder geval liever weer Pokémon kijken. Ondanks dat het Westen anime verwaterde en censureerde bleven er elementen van gezond Japans verstand over. Bovendien waren we zelf nog ietsje realistischer tijdens de jaren ‘90, de tijd van Bill Clinton en kabinet Kok. Cartoons gingen vroeger nog over moed, vriendschap, avontuur, helden en de strijd tussen goed en kwaad. Niet over ‘woke’ (dat overigens deze keer ECHT te ver gegaan is).

De Reactionair

Boekenwinkel

Ondek onze grote collectie boeken, zoals De seksuele revolutie, in onze boekenwinkel.

Sommige mensen, waaronder ook millenials, bekritiseren escapisme vanwege hoe het af zou leiden van dingen die we moeten doen in het hier-en-nu.² Dit is een nogal materialistische, utilistische en productie-gerichte focus die eerder aansluit op de Franse revolutie, klassiek marxisme en Manchester liberalisme dan dat ze te maken heeft met klassieke Europese cultuur. Zelfs de strengste calvinisten kenden nog hun vormen van vermaak. Wat te denken van monopolie en ganzenborden, om maar wat te noemen.

Escapisme wordt pas slecht wanneer het daadwerkelijk een voortdurende vlucht wordt uit de realiteit of vooral wegvluchten wordt van verantwoordelijkheid. Echter, uitrusten van alle indrukken en activiteiten in de realiteit, kan net zo verfrissend zijn als uitrusten van werk. Nodig om ons te helpen bijkomen. Kijken naar andere levensverhalen, andere toekomstvisioenen, mooiere werelden kan ook inspireren, leed verzachten, hoop geven of de blik verruimen. Nog afgezien van het beleven van zoiets als plaatsvervangend, en veilig, ingrijpende gebeurtenissen beleven of een catharsis ondergaan via empathie met personages in een verhaal of spel. Bovendien kan het een vorm van gezamenlijke ontspanning zijn, waarover je ook nog met elkaar van gedachten kunt wisselen.

Fictie inspireerde mensen al in de tijd van de oude Grieken en Romeinen. Mythen, sagen, legenden, toneel, opera, literatuur, film: een wereld zonder vormen van escapisme lijkt me een mechanische, tegennatuurlijke, en bovenal ook saaie, wereld. Laten we wel vooral uitkijken voor alle misleidende sprookjes die we dagelijks vanuit de ‘echte wereld’ voorgeschoteld krijgen; en die ons juist doen vastklampen aan vertekende illusies, zoals bijvoorbeeld veel ‘boomers’ deden bij iemand als Che Guevara.³