Hiep hoera, je weet niet wat je ziet

Nu de pakjesboot ergens naast de Titanic ligt en de hulpsinterklaas het milieu heeft vervuild, is het weer die tijd van het jaar, dat je beseft dat Nederland een vazalstaat is van de VS. We vieren tegenwoordig al Halloween, maar Sinterklaas en Zwarte Piet mogen niet meer omdat Zwarte Piet blackface is.

Historisch onjuist amerikanisme

Blackface heeft nooit bestaan in Nederland. Vandaar dat we ook geen Nederlandse versie kennen van het woord. Blackface maakte in de VS deel uit van het segregatiebeleid en maakte zwarte mensen vaak belachelijk. Nederland kende geen segregatie. Het kleine aantal zwarte mensen dat in Nederland woonde werd nooit verboden om op het toneel, of later in films of TV, op te treden.

Zwarte Piet, die we hier wel kennen, was bovendien nooit een slaaf. De traditie van Zwarte Piet in zijn hoedanigheid van knecht van Sinterklaas (en nu heb ik het dus niet over de oudere Europese traditie van die van een soort demon) stamt uit de negentiende eeuw. Er is geen indicatie dat Jan Schenkman, de man die deze moderne Zwarte Piet populariseerde, een voorstander van de slavernij was. Een knecht is dan ook altijd iets heel anders dan een slaaf geweest. In één traditionele versie van het verhaal was Zwarte Piet juist een bevrijde Ethiopische slaaf.¹ Echter, een verwijzing naar katholieke prelaten die tegen slavernij vochten (Sint Patrick, Paus Paulus III, Gregorius van Nyssa)?² Dat kan natuurlijk niet.

Niet toevallig is de kleding van Zwarte Piet niet bepaald die van een slaaf. De gemiddelde Europese boer of loonarbeider uit de late Middeleeuwen of vroegmoderne tijd zou jaloers kijken naar deze kledij van een edelman. De baret hoorde bij hogere geestelijken en andere welgestelden.

De aanvallen op Zwarte Piet zijn dus problematisch, en wat mij betreft niet alleen omdat ze een traditionele Nederlandse feestdag bederven (de feestdag is toch al erg geseculariseerd en gemoderniseerd intussen). Het grootste probleem is dat ze gebaseerd zijn op leugens en halve waarheden die samengaan met het importeren van rassenhaat, noties van collectieve schuld en marxistische propaganda uit de VS.

Zwarte Piet is zelfs in verband gebracht met Nederlands kolonialisme. De vraag rijst dan: is Zwarte Piet Indonesisch? Surinaams? Hij leek toch altijd meer op een Moor? Moren woonden vooral in Spanje, waar Sinterklaas in het verhaal vandaan komt (in werkelijkheid Klein Azië). Heeft Nederland ooit koloniën gehad in Noord-Afrika dan? Waren schilderijen als de Miracolo della Croce a Rialto uit de vijftiende eeuw een verheerlijking van (nog niet bestaand) kolonialisme? Of lieten deze zien dat in Venetië eeuwenlang Moren konden leven en werken, en die ook snoep uitdeelden aan kinderen tijdens een strooiavond?³ Buitenlanders waren daar welkom, hadden werk en kleedden zich mooier dan het merendeel van de inheemse bevolking. Daadwerkelijke integratie? Dat kan natuurlijk ook niet.

Wat hebben deze Moren en Ethiopiërs te maken met het Nederlandse kolonialisme in Suriname, Nederlands-Indië of de Antillen? Of met Nederlandse slavernij? Of mensen uit Ghana? En nogmaals, wat heeft blackface te maken met Nederland?

Dubbele standaarden en ‘blackface’ in andere landen

Waarom wordt de Amerikaanse racistische traditie van ‘blackface’ wel ingezet tegen Zwarte Piet, maar niet tegen soortgelijke verkleedtradities in bijvoorbeeld Iran (Hajji Firuz waarbij de persoon verkleed als neger zichzelf niet een knecht (= vrij persoon) maar een horige (= vorm van slaaf zijn) noemt en zijn heren blij wilt maken)?⁴ Of in Japan, Panama, Mexico, Guatemala of Thailand? Is de reden daarvoor dat die tradities niet Europees zijn? Niet christelijk?

Of waren Zwarte Piet en Sinterklaas, ondanks de toegenomen secularisatie, sowieso nog steeds te traditioneel? Is voor radicaal-linkse groeperingen een knecht hetzelfde als een slaaf? Worden daarom soortgelijke oudere tradities in Duitsland en Oostenrijk, maar die minder verwijzingen bevatten naar hiërarchie en meer naar oud bijgeloof met een soort demon, minder worden aangevallen?

De Reactionair

Boekenwinkel

Ondek onze grote collectie boeken, zoals Desengaño, in onze boekenwinkel.

Er is vaak beweerd dat Zwarte Piet dom zou worden afgebeeld. Misschien was dit ruim een halve eeuw geleden het geval. Dit is echter niet zo in de seizoenen van de Club Van Sinterklaas en de feesten van Sinterklaas (1999-2009), Pittige Pepernoten (1997), of de nationale intochten die opgenomen en bewaard zijn gebleven sinds de jaren 80.

De pieten in de shows vangen vaak boeven, redden het Sinterklaasfeest en komen met uitvindingen. Het zijn juist vooral de oudere pieten (Pof Piet en Wegwijspiet) die soms meer verstrooid lijken, net als Sinterklaas zelf.

Zwarte Pieten waren cool, grappig, dapper en rolmodellen. Wegwijspiet had zelfs een interraciale liefdesrelatie met zijn Spaanse geliefde Rosita, waar hij in 2005 na vele jaren eindelijk mee herenigd werd.

Zwarte Piet symbool tegen censuur

De aanvallen op Zwarte Piet zijn vanaf het begin getypeerd door drogredeneringen, desinformatie en intimidatie. Daar zijn later nog opportunisme en censuur bijgekomen. De NPO wil niet eens meer de klassieke Zwarte Piet nog toestaan. Ongehoord Nederland wordt wederom geconfronteerd met censuur.⁵

Facebook nam een leidende rol in 2020. Protesten in de VS tegen wangedrag van de politie vormden toen zogenaamd een game-changer. Zwarte Piet is blijkbaar verantwoordelijk voor de dood van George Floyd. En Nederland een provincie van de VS.

Rutte signaleerde de consolidatie van deze revolutie in 2020, tijdens het hoogtepunt van zijn persoonlijkheidscultus en coronapropaganda. Gaf toen ineens aan anders te zijn gaan denken over Zwarte Piet. Vervolgens werden klassieke kinderboeken versnipperd.

Nu worden ook schilderijen beklad. De groene garde lijkt veel gemeen te hebben met de rode garde. Culturele revolutie voor het Westen? Met een ‘grote sprong voorwaarts’?

De oorspronkelijke Sinterklaas traditie

Tot mijn verbazing kwam ik pas een supermarkt tegen die nog steeds chocolade poppetjes verkoopt die verpakt zijn in Zwarte Piet folie. De afgebeelde Zwarte Piet hield zelfs een roe in de hand. Dat was hoopgevend! Niet alleen de snoep en lekkernijen voor brave kinderen maar ook straf en discipline voor stoute kinderen was deel van de traditie. Tucht vanuit de kerk, het was ooit normaal, voordat de totalitaire staat een monopolie kreeg op mensen bang maken.

Het behoud en herstel van Zwarte Piet evenals de verdediging van traditionele vrijheden zijn belangrijk. Maar een simpele terugkeer naar de tijd van Balkenende is onvoldoende. Ongehoord Nederland moet zeker blijven vechten tegen censuur en alle partijen die beweren liberaal te zijn moeten ON hierin steunen. Maar we moeten de geschiedenis achter al onze Nederlandse feestdagen herontdekken, beginnend met het Sinterklaasfeest.

Kinderen moeten weer weten wie Sint Nicolaas was, de rol van de Kerk bij de afschaffing van de slavernij, de ware oorsprong van de knecht van de heilige en de complexe historische relatie tussen Nederland en Spanje.

Sint Nicolaas was een katholieke bisschop die drie meisjes redde van prostitutie en zijn rijkdom aan de armen gaf. Weinigen weten dat hij bovenal streed tegen Arius en de Goddelijkheid van Jezus verdedigde. Hij werd zelfs gewelddadig in reactie op de ketterse uitspraken van Arius.

Dit is deel van de Nederlandse traditie. Ouder dan het liberalisme. Ouder dan de Verlichting.