Ik ben niet gelovig maar...

Ik ben niet gelovig, maar… Dit type persoon heeft vaak een mening over mooie foto’s, of over mooie stukken liturgische muziek. Hoe ouder ik word, hoe minder het woord geloof of religie voor mij betekent, want we nemen er allemaal deel aan.

Religie

Wat deze mensen vaak willen aangeven, is dat zij geen deel uitmaken van een religieuze structuur. Dat betekent dat zij op zondag niet deelnemen aan de liturgie, of dat zij geen God aanbidden.

Wanneer men leest over de oude Egyptische, Mesopotamische of zelfs middeleeuwse Europese beschavingen, komt men tot de ontdekking dat het woord voor godsdienst niet bestond. Het was niet gescheiden van de werkelijkheid. Alles wat je deed was voor God. Dit is wat er in de 18e eeuw gebeurde: plotseling konden mensen die deden alsof ze buiten een moreel systeem stonden oordelen dat alle religies evenveel waarde hadden. Dit veroorzaakte grote opschudding in Frankrijk…

In dit essay wil ik betogen dat alles nog steeds religieus is, waardoor de term onzinnig is.

We zijn allemaal gelovig

Alles wat we doen is gericht op een goed, een object, een doel. Alle actie is doelgericht en geritualiseerd. Met doelgericht bedoel ik dat alle handelingen die we doen een ultiem einddoel hebben. Met geritualiseerd bedoel ik dat men aan de handeling kan zien welk doel de persoon (die de handeling verricht) probeert te bereiken. Omgekeerd doet het doel je ook denken aan bepaalde handelingen.

De Reactionair

Boekenwinkel

Ondek onze grote collectie boeken, zoals De seksuele revolutie, in onze boekenwinkel.

Een voorbeeld: bij het groeten (wat het doel is), geven we elkaar een hand (de handeling). Dit is geritualiseerd. Wanneer we (bijvoorbeeld) onze voet zouden uitsteken naar de andere persoon, lijkt dit belachelijk. Dit is het missen van het doel, en kan zondigen worden genoemd. Niet op de kosmische schaal naar God toe, maar naar het doel van begroeten. Je hebt niet het doel bereikt dat je wilde bereiken. Begroeting is geritualiseerd gedrag.

Een ander voorbeeld is kleding. Mensen van de ‘counter culture’ dragen vaak dezelfde kleding. Zelfs het niet willen behoren tot een patroon wordt geritualiseerd. Het feit dat er een rebels type bestaat, met passende kleding, betekent dat het geritualiseerd is.

Schoonheid als verbinding

We hebben allemaal de aantrekkingskracht tot hogere waarden. Natuurlijk, sommige mensen aanbidden lagere waarden, wat betekent dat ze afgoden van deze waarden maken. Het is mogelijk om zonden in mensen te zien. Je kunt je hoogmoedige mensen voorstellen, vraatzuchtige mensen…

Als mensen geen waarden “aanbidden” zullen zij vervallen tot nihilisme, wat geestelijke chaos is.

Religie is een waarde nemen, die tot de hoogste in je leven maken, en er dan naar handelen.

God is de ultieme bron van Zijn. Wanneer men zich dit realiseert, wordt het mogelijk om op een berg van waarden te staan en naar beneden te kijken. Het is heel moeilijk om omhoog te kijken als je waarden laag zijn. Het is werkelijk een spirituele ladder die je beklimt. Als je je hogere waarden niet expliciet maakt, zullen ze door andere krachten worden ingenomen, wat uiterst gevaarlijk is.

Om terug te keren naar het begin: de religie van de mensen die zeggen “Ik ben niet religieus, maar…” beoogt duidelijk te maken zij niet religieus zijn. Dit is tegenstrijdig, omdat zij duidelijk wel iets aanbidden. Een van de waarden die zij aanbidden is tegendraads te zijn, en zich los maken van religie. Ten tweede zien zij echter wel schoonheid als een hogere waarde, waardoor zij er deel aan nemen (luisteren naar mooie muziek, nadenken over prachtige schilderijen).

We aanbidden allemaal wel iets.