Everardus
Nederlandse militairen gearresteerd in Beiroet
Verkenning of spionage?
Op 1 maart 2024 kwamen berichten naar buiten via verschillende Nederlandse media over de arrestatie van drie Nederlandse militairen door Hezbollah in een buitenwijk van Beiroet, de hoofdstad van Libanon. Volgens het Ministerie van Defensie waren deze militairen bezig met het verkenning van potentiële evacuatieroutes voor de Nederlandse ambassade, in het geval het conflict tussen Hezbollah en Israël verder zou escaleren. Meer details werden door het ministerie niet vrijgegeven. Een afgedane zaak? Libanese media vertellen een ander verhaal.
Volgens berichtgeving door Libanese media en aanvullend onderzoek door oorlogsjournalist Harald Doornbos vond de arrestatie plaats op 28 februari in de wijk Bir al-Abed,1 diep in het zuidelijke stadsdeel Dahieh, een district waar Hezbollah de dienst uit maakt. Opmerkelijk is dat de moord op Hamas-leider Saleh al-Arouri door een Israëlische droneaanval op 2 januari 2024 in deze wijk plaatsvond. Ook Hezbollah-commandant Wissam al-Tawil werd vermoord door een Israëlische raketaanval op 8 januari 2024 in dezelfde wijk.
Berichtgeving in Libanese media
Het verhaal over het zoeken naar evacuatieroutes wordt met een korrel zout genomen in Libanese media. Zo is de titel in de Libanese krant die als eerste over deze arrestaties bericht gaven duidelijk sceptisch van aard: ‘Mislukt Nederlands ‘Proof of Concept’ om onderdanen te evacueren in Dahiya’.2 Volgens hetzelfde artikel zouden de militairen tevens zwaarbewapend, inclusief munitie, in een gepantserde jeep rondrijden, naar eigen zeggen op zoek naar twee Nederlandse ambassademedewerkers. Dat de militairen bewapend zouden zijn is verder niet te lezen in de Nederlandse media.
Volgens Hasan Illaik, een Libanese journalist, waren de twee personen waar de militairen naar op zoek waren geen Nederlandse staatsburgers.3 Bovendien zouden de militairen hun operatie hebben uitgevoerd zonder overleg met de Libanese overheid en zelfs niet met de Nederlandse ambassade, startend vanuit Kaslik, een stad niet geassocieerd met de Nederlandse ambassade.
Eerdere incidenten
De arrestatie van de Nederlandse militairen volgde op een vergelijkbaar incident met een Spaanse diplomaat, eveneens gearresteerd door Hezbollah in dezelfde wijk.4 De diplomaat beweerde verdwaald te zijn en had foto’s gemaakt met zijn telefoon, naar eigen zeggen om zijn locatie te delen met vrienden bij de Spaanse ambassade. Uit onderzoek bleek dat zijn telefoon was voorzien van geavanceerde software om toegang tot de gegevens te verhinderen.
Een week daarvoor vond een soortgelijk voorval plaats, volgens berichten reed een UNIFIL-voertuig met daarin een aantal soldaten van de Maleisische troepenmacht Dahieh binnen. “Een UNIFIL-voertuig dat gisteravond op een routinematige logistieke rit naar Beiroet was, kwam op een ongeplande route terecht”, liet UNIFIL-adjunct-directeur Candice Ardell na het incident weten.
De arrestaties van zowel de Spanjaard als de Nederlandse militairen en hun overdracht aan de respectievelijke ambassades hebben tot frustratie geleid onder veel Libanezen. Volgens veel van hen is er meer aan de hand. Spionage onder het mom van vluchtroutes verkennen, beweren sommigen. De kritiek richt zich verder vooral op het feit dat deze acties uitgevoerd werden zonder overleg of samenwerking met de Libanese regering en, in het geval van de Nederlanders, blijkbaar zonder medeweten van eigen ambassade. De cruciale vraag die resteert, zoals gesteld door Doornbos, is waarom een groep zwaarbewapende Nederlandse militairen besloot door een Hezbollah-gecontroleerd gebied te navigeren.
Al-Ahkbar, Mislukt Nederlands ‘Proof of Concept’ om onderdanen te evacueren in Dahiya. ↩︎
Al-Mahatta, Nederlandse gewapende groep in de zuidelijke buitenwijken van Beiroet: Wat is haar verhaal en welk toekomstscenario hangt eraan vast?. ↩︎
Al-Ahkbar, De reeks schendingen van de buitenlandse veiligheidsdiensten gaat door: Spaanse diplomaat gearresteerd voor ‘filmen’ Dahieh. ↩︎
